GROTA RAGNARA: NIEZWYKŁE ZDJĘCIA...

ZE STAREJ KLISZY

Dziś na zdjęciach i pocztówkach cesarskie Niemcy sprzed I Wojny Światowej:

BERLIN

(1880)

Rok 1880 nie odznaczył się jakoś szczególnie w niemieckiej polityce. Najważniejszym bodajże faktem, który miał miejsce w tymże roku, było oficjalne zakończenie polityki kulturkampfu (14 lipca - wraz z pierwszym odwołaniem przyjmowanych od 8 lipca 1871 r. ustaw antykatolickich, "paragrafu kazalnic" - 1871, ustawy o nadzorze szkolnym i likwidacji zakonu jezuitów - 1872 r. Ustaw majowych regulujących wykształcenie duchownych i kościelną władzę dyscyplinarną - 1873/1874, oraz wprowadzenie obowiązkowych ślubów cywilnych - 1875. Proces usuwania polityki kulturkampfu trwał do 1886 r. kiedy to zniesiono ostatnią z wprowadzonych wcześniej ustaw). Kanclerz Rzeszy - Otto von Bismarck rozpoczął politykę kulturkampfu, w celu podporządkowania duchownych katolickich państwu niemieckiemu oraz osłabienia ich powiązań z kurią rzymską. Polityka ta wymierzona była również w niemiecką katolicka partię Centrum, ale także przeciwko staro-konserwatystom (od 1878 r. gdy Partia Niemiecko-Konserwatywna - założona dwa lata wcześniej - wystąpiła przeciwko polityce Bismarcka), a także liberałom (Partia Postępowa) i oczywiście socjaldemokratom (zjednoczonych w 1875 r. w tzw.: programie gotańskim w jedną partię - Socjalistyczną Partię Robotniczą Niemiec, która w 1878 r została zdelegalizowana na wniosek Bismarcka za promocję marksizmu. Zamknięto wówczas wszystkie socjalistyczne gazety, rozwiązano związki zawodowe, aresztowano tysiące ludzi a drugie tyle zmuszono do emigracji. Tę politykę utrzymaną przez dwanaście kolejnych lat do 1890 r. i ustawy antysocjalistyczne zniósł dopiero nowy cesarz - Wilhelm II po dymisji Otto von Bismarcka w tymże roku (cesarz szybko jednak zmienił swoje poglądy i już w roku następnym odwrócił się od "a-narodowych towarzyszy"). Warto tu jeszcze dodać że wraz z przywróceniem do polityki w 1890 r Socjalistyczna Partia Robotnicza Niemiec (SAP lub SAPD) przekształciła się w Socjaldemokratyczną Partię Niemiec (SPD), pod której to nazwą partia ta istnieje po dziś dzień. Oczywiście polityka kulturkampfu (czyli walki o kulturę) wymierzona była również przeciw "polskim wrogom Rzeszy".

Warto też odnotować że w tym że 1880 r. w Kolonii w obecności cesarza Wilhelma I oficjalnie (po 632 latach) zakończono budowę tamtejszej katedry, a także że 29 listopada tego roku w Genewie zjechali się socjaliści z całej Europy (trzeba też pamiętać że w tym czasie żył jeszcze Karol Marks, który miał duży wpływ na kształtowanie ideologiczne wielu socjalistycznych partii europejskich) w liczbie około 500, aby uczcić 50 rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego w Polsce.

Co się zaś tyczy polityki międzynarodowej Niemiec, to w 1879 r. (7 października) Rzesza Niemiecka zawarła układ z Austro-Węgrami, który to stanie się odtąd podstawą jej polityki zagranicznej i w konsekwencji doprowadzi do wybuchu I Wojny Światowej. Poza tym pogorszyły się również stosunki niemiecko-rosyjskie (szczególnie gdy 15 sierpnia 1879 r. car Aleksander II napisał list do kajzera Wilhelma I, w którym o popsucie wzajemnych stosunków oskarżał Bismarcka, Bismarck nazwał ten list "uderzeniem w twarz"). Mimo to kanclerz Niemiec intensywnie i konsekwentnie dążył do ponownego zbliżenia z Rosją i w czerwcu 1881 r udaje mu się doprowadzić do wspólnego niemiecko-rosyjsko-austro-węgierskiego porozumienia, w którym umawiające się strony zobowiązały się do zachowania życzliwej neutralności w przypadku ataku na jedno z tych państw państwa czwartego. Była to ze strony Bismarcka próba neutralizacji rodzącego się sojuszu rosyjsko-francuskiego, tym bardziej że Rosja w dużej mierze ocaliła Francję w 1875 r. deklarując, że jeśli Niemcy ruszą ponownie na wojnę z Francuzami, to Rosja nie pozostanie bierna. Kurs prorosyjski utrzymał się do końca kadencji Bismarcka, którego głównym celem było okrążenie i izolacja Francji, popieranie francuskiego republikanizmu i partyjniactwa oraz polityki kolonialnej Francji w celu skierowania jej na inne tereny niż Europa. Sojusz z Rosją był zaś dla Bismarcka podstawą polityki zagranicznej, tym bardziej że wspólnym celem było trzymanie w ryzach Polaków. Ten kurs polityczny został zmieniony wraz z dymisją Bismarcka w 1890 r. i wprowadzeniu przez Wilhelma II nowego kursu Niemiec i skierowaniu Rzeszy w kierunku imperialnej polityki mocarstwowej, co ostatecznie doprowadziło do wybuchu I Wojny Światowej, klęski Niemiec, rozpadu Austro-Węgier i upadku dawnej carskiej Rosji.

HOTEL CENTRUM