Stron

środa, 22 maja 2024

WU ZETIAN... Cz. IV

PIERWSZA I JEDYNA KOBIETA NA
CHIŃSKIM TRONIE IMPERIALNYM





SAN KUO
TRZY KRÓLESTWA
Cz. II



CAO PI



 Po śmierci swego ojca Cao Cao w marcu 220 r. Cao Pi objął zarząd nad państwem Wei. Jednocześnie kontrolując ostatniego cesarza z Dynastii Han - Xiana, zmusił go (w listopadzie tego roku) do abdykacji i sam ogłosił się nowym cesarzem, założycielem dynastii Cao, a państwo którym teraz władał, otrzymało nazwę Cao Wei. Swą stolicę uczynił w Luoyang, dawnej stolicy Hanów, spalonej jednak przez wataszkę o imieniu Dong Zhou trzydzieści lat wcześniej, lecz potem odbudowanej. Dowiedziawszy się o tym - Liu Bei ze wschodniego państwa Shu Han, są również ogłosił się cesarzem (maj 221 r.). Liu Bei oficjalnie miał największe prawa do władzy nad całym państwem, gdyż był nieślubnym synem jednego z członków Dynastii Han i również miał ambicje zjednoczenia kraju pod swym rządami. Stolicą swą ogłosił zaś miasto Chengdu i stamtąd władał. Najmniejszą ambicję do panowania nad zjednoczonymi Chinami, miał wataszka, który we wrześniu 221 r. ogłosił się królem (nie cesarzem a królem) państwa Wu znajdującego się w południowych i południowo-wschodnich Chinach - Sun Quan. Ten osiadł w mieście Nankin (wówczas Jiankang). Ale jeszcze w sierpniu 221 r. doszło do ostrego konfliktu pomiędzy Sun Quan'em a Liu Bei'em, czyli dawnymi sojusznikami ze sławnej bitwy o Czerwone Klify przeciw Cao Cao z 208 r. Konflikt spowodowany był zajęciem (w 219 r.) przez Sun Quan'a prowincji Jing, którą Liu Bei uważał za swoją. Dodatkową motywacją dla Liu Bei'a do kampanii wojennej, była śmierć jego przyjaciela Guan Yu w czasie zaboru Sun Quana i zebrawszy kilkudziesięciotysięczną armię wyruszył, aby odzyskać prowincję Jing. Sun Quan był dobrym wodzem (co też wielokrotnie udowodnił), ale jednak w czasie tej kampanii dowództwo powierzył Lu Xun'owi do którego miał zaufanie. Gdy więc wojska Liu Bei'a maszerowały na Jangling (skąd posuwając się biegiem rzeki Jangcy doszliby do Nankinu), pod Xiaoting drogę zastąpił mu właśnie Lu Xun i doszło do bitwy, w której armia Liu Bei'a została pokonana i zmuszona do odwrotu (wrzesień 221 r.).


LIU BEI



Ta klęska odbiła się katastrofalnie na psychice Liu Bei'a, gdyż facet po prostu się kompletnie załamał. Osiadł w przygranicznym mieście Baidi i zaczął rozpamiętywać powody owej klęski. Tam też zmarł w czerwcu 223 r. z powodu choroby, która pojawiła się gdy przestał przyjmować posiłki, nie mogąc zrozumieć dlaczego przegrał, choć dysponował liczniejszą i silniejszą armią. Jego następcą został 16-letni syn Liu Shan (którego opiekę i wsparcie umierający Liu Bei polecił swemu doradcy i przyjacielowi Czu-ko Liangowi). Ów Czu-ko Liang był dobrym organizatorem, dyplomatą a nawet wojownikiem i dopóki żył państwo Shu Han rozkwitało. W 225 r. podjął on wyprawę zbrojną, której celem było podporządkowanie Shu Han południowochińskich plemion Nanman (które niegdyś tworzyły niezależne królestwa Tajów w Junnanie, Kueiczou i Syczuanie). Odniósł tam zwycięstwo, rozszerzając granicę państwa znacznie na południe, a jednocześnie zawierając przyjazne kontakty z Tybetem. Od tej chwili atak na Shu Han był możliwy tylko z północy (czyli Cesarstwa Cao Wei) lub też wzdłuż doliny rzeki Jangcy. Dokonując podbojów Czu-ko Liang stosował jednak politykę kija i marchewki. Roztaczał przed pokonanymi ludami wizję zasobnej przyszłości w Cesarstwie Shu Han, ale jednocześnie za każdą próbę buntu zapowiadał iż będą dotkliwe kary. Awansował wielu przedstawicieli plemion Nanman do cesarskiej administracji, starając się zespolić ich z resztą chińskiej ludności Han. W tym samym czasie w Północnym Cesarstwie Cao Wei - Cao Pi (w latach 222-225) podjął kilka wypraw zbrojnych na południe, przeciwko Królestwu Sun Quan'a, wszystkie one jednak zakończyły się niepowodzeniem. Wkrótce potem (pewnie również przytłoczony tymi klęskami) latem 226 r. Cao Pi rozchorował się i wkrótce potem zmarł (koniec czerwca 226 r.), a swym następcą uczynił 21-letniego syna Cao Rui. Teraz z dawnej ekipy, pamiętającej jeszcze wojnę domową ostatnich lat rządów Hanów, był władca Królestwa Południowego (Wu) Sun Quan.

W takiej sytuacji Czu-ko Liang uznał, że nadarza się odpowiednia chwila do maksymalnego osłabienia Cesarstwa Wei, a nawet obalenia Cao Rui i odrodzenia Dynastii Han pod rządami swego wychowanka Liu Shan'a - zgodnie z ostatnią wolą jaką pozostawił mu umierający Liu Bei. Tak więc po ustabilizowaniu granicy południowej Cesarstwa Shu Han, w roku 228 wyruszył na północ, na kampanię mającą obalić dynastię Cao i zjednoczyć Chiny ponownie pod rządami Hanów. Do roku 234 Czu-ko Liang przeprowadził pięć kampanii wojennych na północ, z czego najważniejsza była pierwsza wyprawa, w czasie której poniósł on klęskę w bitwie pod Jieting (maj 228 r.) i piąta wyprawa, zakończona nierozstrzygniętą bitwą na równinie Wuzhang (lato-jesień 234 r.). W czasie tych operacji Czu-ko Liang na szeroką skalę stosował wszelkie nowinki techniczne (takie jak "płynący koń" czyli pierwowzór okrętu podwodnego i "drewniany wół" do transportu wojska). Stosował również wojnę psychologiczną, starając się maksymalnie osłabić morale przeciwnika. Jednak w czasie tej piątej i ostatniej wyprawy wojennej przeciwko Wei, Czu-ko Liang rozchorował się i zmarł w październiku 234 r. pozostawiając u władzy w Cesarstwie Shu Han nieudolnego Liu Shan'a. Tymczasem wykorzystując ów zamęt wojenny swoich rywali, Sun Quan w maju 229 r. ogłosił się cesarzem państwa Wu i w ten sposób istniały już realnie trzy Cesarstwa Chin. Wkrótce potem, bo w styczniu 239 r. odszedł z tego świata 33-letni Cao Rui, pozostawiając tron swemu przybranemu synowi, 7-letniemu Cao Fang'owi.




Pomimo jednak niestabilności politycznej i kolejnych wojen o zjednoczenie kraju, poszczególne trzy Cesarstwa gospodarczo rozkwitały. Brało się to oczywiście ze wsparcia, jakie dla rozwoju handlu i rolnictwa przykładali władcy tych krain i to zarówno na północy, na zachodzie jak i na południu. W Cesarstwie Północnym Cao Wei trwał konflikt pomiędzy rolnikami - produkującymi ryż i inne bogactwa ziemi na eksport, a zwolennikami wypasu bydła. Ostatecznie władcy wsparli rolników, doprowadzając do zamienienia znacznych połaci kraju na tereny rolnicze, oczywiście kosztem pastwisk. W Cesarstwie Południowym (Wu) Sun Quan stawiał przede wszystkim na handel (w tym celu rozbudował silną flotę handlową). Rolnictwo dominowało również w Cesarstwie Zachodnim Shu Han, choć na znacznie mniejszych terenach niż na północy. W każdym razie pomimo niesprzyjających warunków politycznych, rolnictwo i handel rozkwitały w Trzech Cesarstwach, wspierane przez tamtejszych władców. Oczywiście wojna nie sprzyjała produkcji dobrego pieniądza, a wiele miast znacznie się wyludniło w porównaniu z epoką Hanów, mimo to dwory cesarskie dbały o to, aby przywrócić normalność wszędzie tam, gdzie wojenna zawierucha wyludniła i zniszczyła dany obszar. Prowadzono naprawy urządzeń melioracyjnych, tak aby przywrócić rolnictwu obszary, które zostały wysuszone przez słońce i wyludnione przez działania wojenne. Te wszystkie działania doprowadziły do tego, że klęska głodu nie wystąpiła w żadnym z Trzech Cesarstw.

Jeszcze przed śmiercią Cao Rui, sławny generał jego ojca i dziada - Sima Yi dokonał w styczniu 238 r. ataku nam Półwysep Luoyang, którym rządził wówczas watażka o imieniu Gonsun Yuan. Jeszcze pod rządami Cao Pi uznawał on władzę Cesarstwa Wei, ale po jego śmierci całkowicie się uniezależnił i przestał płacić daninę. Sima Yi w czasie trudnej kampanii do września 238 r. dobył dobrze umocnioną twierdzę Xianping (gdzie schował się Gonsun Yuan) podporządkowując sobie cały Półwysep i włączając go do Cesarstwa Wei, zyskując teraz wspólną granicę z koreańskim Królestwem Kogurio. Kogurio było królestwem założonym w 37 r. p.n.e i umiejscowionym w północnych obszarach Półwyspu Koreańskiego (częściowo jego tereny obejmowały również południową Mandżurię). Stolicą tego państwa było, położone daleko na północy (dzisiaj miasto to znajduje się nad granicą z Koreą Północną ale po stronie Chin) Kungnaesong. Według sagi Samguk z XII wieku, założycielem Królestwa Kogurio był niejaki Chumo, który panował tam jako król-bóg i przybrał imię Jumong (wówczas stolicą było miasto Luloang, założone pierwotnie jako chłopska kolonia przez Chińczyków z dynastii Han, dziś to miasto to Phenian - stolica Kim Dzong Una). Potomkowie Chumo/Jumonga (szczególnie jego syn Yuri panujący w latach 19 p.n.e. - 18 n.e. i wnukowie: Daemusin 18-44, oraz Minjung 44-48), wciąż rozszerzali swoje Królestwo. W czasie wyprawy Sima Yi przeciwko Gonsun Yuan'owi, Kogurio wystąpiło jako sojusznik cesarstwa Wei, udzielając zbrojnej pomocy podczas oblężenia Xianpingu (czerwiec-wrzesień 238 r.). Ale już po śmierci Cao Rui stosunki pomiędzy tymi dwoma państwami znacznie się pogorszyły. W 244 r. wybuchła regularna wojna. Miał to być odwet Cao Wei za najazd Koreańczyków w roku 242 na Półwysep Luoyang. Dwie kampanie Wei z lat 244-245 doprowadziły do spalenia Luolang i zajęcia tego obszaru, a to oznaczało ucieczkę dworu królewskiego Kogurio na północ, właśnie do Kungnaesong.


CHUMO/JUMONG



Teraz zwycięski Sima Yi (który już od 239 r. pełnił funkcję regenta i "wielkiego nauczyciela" młodego cesarza Cao Fanga), stał się teraz realnym władcą Północnego Cesarstwa. 




CDN.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz