Łączna liczba wyświetleń

sobota, 3 marca 2018

BILISTICHE - "PERŁA NILU" - Cz. VII

O TM JAK AMAZONKA STAŁA SIĘ

JEDNĄ Z NAJSŁAWNIEJSZYCH 

KURTYZAN ŚWIATA




Bilistiche urodziła królowi Ptolemeuszowi II Filadelfosowi syna z początkiem 267 r. p.n.e. Otrzymał on po ojcu imię Ptolemeusz (znany będzie jako Ptolemeusz Andromachos). Od tej chwili jej pozycja w królewskim haremie wzrosła jeszcze bardziej, było to tym bardziej widoczne, gdy inne królewskie kurtyzany traciły względy Ptolemeusza II lub... zapadały na różne choroby (zapewne palce w tym maczała sama Bilistiche), dzięki czemu w krótkim czasie wyeliminowała ona cztery swoje najgroźniejsze konkurentki - Myrtion, Didyme, Kleino i Pothine. Jako matka królewskiego syna, mieszkała zarówno w pałacu królewskim w dzielnicy Bruchejon, ale również we własnym pałacu, który posiadała już wcześniej. Stała się godną następczynią wielkiej królowej Arsinoe II, zmarłej zaledwie kilka lat wcześniej (270 r. p.n.e.) żony i siostry Ptolemeusza II. Nie tylko wiele miast w Egipcie otrzymało nazwy pochodzące od jej imion (jak choćby Arsinoea, Filadelfia, Theadelfia), oraz poza Egiptem (Efez w Azji Mniejszej został także przemianowany na Arsinoeę), lecz została oficjalnie zaliczona w poczet bogiń (w specjalnie dla niej zbudowanej świątyni w Aleksandrii corocznie zmieniała się kapłanka, która miała jednocześnie funkcje eponimiczne, to znaczy od objęcia przez nią władzy nad świątynią liczono... egipski nowy rok). Arsinoe była też bardzo aktywna w polityce zagranicznej, to (m.in.:) ona doprowadziła do pierwszego w historii Egiptu zawiązania stosunków dyplomatycznych z pewnym zachodnim państwem, które jeszcze wówczas nie było brane nad Nilem na serio - z Rzymem (273 r. p.n.e.). Poza tym ok. 269 r. p.n.e. konsul Kwintus Ogulliusz Gallus, który cztery lata wcześniej brał udział w pierwszym rzymskim poselstwie do Aleksandrii, ujrzawszy bogactwo i przepych tego miasta, postanowił prowadzić w Rzymie nowe monety didrachmy, bite z serii "Roma-Victoria-Romano". Zostały one wprowadzone, po przyjrzeniu się Gallusa monetom bitym w Aleksandrii na cześć Arsinoe przez jej brata Ptolemeusza II (seria "Arsinoe Filadelfou").

Arsinoe była też prawdopodobnie gorącą zwolenniczką wojny z syryjskimi Seleucydami i wzięła udział wraz z bratem w wielkiej wyprawie na wschodnią granicę (do Palestyny) ok. 274/273 r. p.n.e. Wojna ta, zwana I Wojną Syryjską, zakończyła się w 271 r. p.n.e. zwycięstwem Egiptu, w wyniku którego Egipt utrzymał panowanie nad Palestyną i Fenicją (zajęte przez ojca Ptolemeusza II - Ptolemeusza I Sotera w 301 r. p.n.e.), oraz zyskiwał szereg miast w Azji Mniejszej począwszy od Miletu po Cylicję. Egipt był wówczas największa potęgą nie tylko militarną (Ptolemeusz II dysponował armią w sile 240 000 żołnierzy, bogatym skarbem w którym znajdowało się 740 000 talentów i rocznymi przychodami w wysokości 14 800 talentów - co prawda wydatki też były spore, zważywszy że trzeba było utrzymać pokaźną armię i flotę - za czasów pierwszych Ptolemeuszy Egipt po raz pierwszy w swych dziejach stał się prawdziwe morskim mocarstwem - utrzymanie świątyń, dworu, pałacy, musiało też starczyć na pieniędzy na dyplomację, przekupstwa dla polityków z innych krajów, oraz oczywiście na prywatne potrzeby króla i jego haremu), lecz również demograficzną (Egipt czasów Ptolemeusza II liczył sobie ok. 6 milionów mieszkańców, co jak na owe czasy jest niezwykle pokaźną liczbą, poza tym w samej Aleksandrii - uważanej powszechnie za "Stolicę Świata Zamieszkałego", "Najświetniejszą" i "Najwspanialszą" - zamieszkiwało aż 300 000 ludzi), oraz oczywiście naukową (to właśnie w Aleksandrii skupiali się teraz uczeni z całego praktycznie greckiego świata, posiadała ona nie tylko dwie Biblioteki - Wielką i małą - notabene, metody jakimi posługiwali się władcy egipscy, aby zdobyć kolejne pozycje do swej Biblioteki nie należały do uczciwych, bowiem często zdarzało się że po prostu... konfiskowano przybyłym do Aleksandrii wszystkie pozycje które posiadali, wydając im odpisy, lub też wypożyczali dzieła od innych miast i już ich nie zwracali, jak to miało miejsce z oryginałami Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa wypożyczonymi z Aten. Wysłano w zamian pięknie sporządzone kopie oraz zapomniano o królewskiej kaucji za te pozycje, liczącej 15 talentów - a także Muzeum które szybko przyćmiło ateńską Akademię założoną przez Platona w 387 r. p.n.e., czy latarnię morską na Faros - jeden z cudów antycznego świata).




Egipt w tym czasie sprawował kontrolę nad wieloma wyspami i miastami leżącymi nad Morzem Egejskim czy w Azji Mniejszej. Kontrolował Delos - centrum religijne (prastara świątynia Apollona) i polityczne wysp Morza Egejskiego, a następnie od 286 r. p.n.e. Związek Wyspiarzy zjednoczony wokół tej wyspy, oraz Kos (centrum medyczne greckiego świata, to tam znajdowała się świątynia boga Asklepiosa, do której ściągały tłumy chorych, liczących na wyzdrowienie, pomoc lub uleczenie). Egipt zachowywał również przyjazne stosunki z Kartaginą (od ok. 280 r. p.n.e.) i to pomimo faktu, że jedna z sióstr Ptolemeusza II - Teoksena była żoną władcy Syrakuz Agatoklesa, który toczył wojny z Kartaginą. Od 295 r. p.n.e. Egipt na stałe zawładną Cyprem (po raz pierwszy w 312 r. p.n.e. ale utracił go w 306 r. p.n.e. i odzyskał dopiero w jedenaście lat później). Była to niezwykle ważna wyspa, bowiem dostarczała do Egiptu tak bardzo brakującego tam drewna, które było niezbędne do budowy (imponujących wręcz, bowiem były aż czterokrotnie większe od największych w owym czasie okrętów - hekser) okrętów. Tak mniej więcej wyglądała międzynarodowa pozycja Egiptu w czasach o których opowiadam, wróćmy jednak do samej Bilistiche. Jako kobieta nie wywodząca się z królewskiego rodu, nie mogła ona liczyć na sławę i pozycję uzyskaną przez zmarłą Arsinoe II (kolejną kobieta w historii tego kraju, która przebije sławę Arsinoe będzie dopiero żyjąca w ponad 230 lat później - Kleopatra VII), mimo to uzyskała i tak bardzo wiele - ona, dziewczyna wywodząca się z ubogiej chłopskiej rodziny, stała się właścicielką ogromnej willi w Aleksandrii i mnóstwa niewolników, była pierwszą metresą Ptolemeusza II, pierwszą kobieta jego haremu. Opływała w bogactwa a poza tym dała królowi syna.




Prócz tego wciąż mogła poświęcać się swej najkochańszej pasji - wyścigom konnym. Posiadała własną stajnię i konie. W zasadzie cały czas spędzała na ćwiczeniach i jeździe konnej pod kierunkiem Ksenosa, jedynie robiąc sobie przerwy, gdy król wzywał ją do pałacu. W połowie lat 60-tych III wieku p.n.e. było w zasadzie trzech najpotężniejszych ludzi władających Egiptem. Pierwszym z nich był oczywiście król Ptolemeusz II Filadelfos, drugim jego osobisty minister finansów (diojketa) Apollonios (był to człowiek który zdobył wręcz nieprawdopodobną władzę i wpływ na króla, o czym mogą świadczyć królewskie rozporządzenia, które wówczas zaczynały się od słów: "Król i Apollonios postanowili"), a trzecią osobą była właśnie Bilistiche (choć ona akurat nie wtrącała się do polityki, zaś król ulegając w bardzo wielu kwestiach Apolloniosowi, cedował na niego dużą cześć władzy, dzięki temu trio to mogło tak sprawnie i bezkonfliktowo funkcjonować). Bilistiche nie interesowała polityka, ją jedynie interesowały konie, wyścigi i oczywiście uwielbienie władcy, który był teraz ojcem jej syna. W 268 r. p.n.e. (czyli wówczas gdy Bilistiche po raz pierwszy uczestniczyła w Igrzyskach Olimpijskich (gdzie zdobyła pierwsze miejsce w wyścigach konnych i drugie w powożeniu rydwanem, mimo to jako faworycie Ptolemeusza II przyznano jej zwycięstwo Igrzysk, ofiarowując liść palmowy, gałązkę mirtu i wieniec oliwny) na wniosek Chremonidesa z Aten, wystawiono w tym mieście stelę ku czci królowej Arsinoe II, na której umieszczono inskrypcję iż kobieta ta dążyła do "wolności miast greckich" (co było stałą formułką wielu hellenistycznych a potem i wielu rzymskich wodzów i władców, zresztą było bardzo miłe dla ucha każdego Hellena). 

Stela ta, była jawnym policzkiem wymierzonym Macedończykom, gdyż po pierwsze Arsinoe II nie znosiła wprost władcy Macedonii - Antygona II Gonatasa, po drugie miała bardzo złe doświadczenia z tego kraju, gdy będąc jeszcze żoną Ptolemeusza Keraunosa (przyrodniego brata zarówno jej, jak i Ptolemeusza II Filadelfosa), ten kazał zamordować jej dwóch synów, i to bezpośrednio w jej ramionach (próbowała ich osłonić przed mordercami, płacząc i prosząc o darowanie im życia, walczyła o ich życie tak zaciekle, że sama została ranna, a jej suknia była cała w strzępach. Mimo to nie udało jej się uratować synów, obaj - szesnastoletni Lizymach i trzynastoletni Filip zostali zadźgani sztyletami w jej ramionach. Keraunos następnie nie pozwolił nawet by pochowała swe dzieci i wywleczono ją z miasta w tej samej podartej odzieży, w której broniła synów wraz z dwiema niewolnicami. Nie mogła więc mieć dobrych wspomnień z Macedonii). Teraz stela Arsinoe II, ustawiona w Atenach z prowokacyjnym napisem o "wolności miast greckich", musiała spowodować kontrakcję ze strony króla Macedonii - Antygona Gonatasa. W kilka miesięcy później (267 r. p.n.e.) wybuchła z tego powodu wojna greckich polis z Macedonią (wojna ta przeszła potem do historii pod nazwą wojny chremonidejskiej). Ptolemeusz II poparł w tym konflikcie greckie miasta (głównie Ateny i Spartę) przeciwko Macedonii, ale nie zaangażował się militarnie po stronie swych sojuszników, jedynie wysłał swą flotę, która operowała na Morzu Egejskim, chroniąc przede wszystkim Związek Wyspiarzy - Kos, Delos i Rodos. Nim jednak wojna ta dobiegnie końca, Bilistiche otrzyma kolejna królewską zgodę na udział w następnych 129 Igrzyskach Olimpijskich w 264 r. p.n.e. na które uda się z jeszcze większym przepychem niż cztery lata wcześniej.  

 


 

GERMAN DEATH CAMPS

NEVER POLISH



CDN.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz